قسمت سوم

نفع

اقتصاد از منطق به عنوان زیربنای رفتار انسان‌ها استفاده می‌کند. یعنی چه مسئله خرید خوراکی باشد چه انتخاب نوع پس انداز، تمامی تصمیمات ما به هدف بهینه‌کردن «نفع» گرایش دارد. اگر من موز را به سیب ترجیح بدهم، به خودم می‌گویم که نفع موز از سیب برایم بیشتر است و شاید نسبت این نفع چهار به دو باشد. بهینه‌سازی نفع اصلی‌ترین هدف یک انسان منطقی و اقتصادی است و با اینکه اقتصاد را اکثرا علم تحلیل پول می‌دانند، اما پول تنها وسیله‌ای برای خرید کالا است و  این نفع هست که انگیزه اصلی را تشکیل می‌دهد. نفع یک مسئله ذهنی است. موز برای سلامتی مفید است، اما این نکته در نظر کسی که از آن خوشش نمی‌آید ارزشی ندارد. نظریات اولیه به نفع به چشم مقیاسی مثل پول نگاه می‌کردند. کسی که منفعت چهار را دارد، دو برابر خوشبخت تر از کسی  است که منفعت دو را در اختیار دارد. اما از آن‌جایی که مشاهده مستقیم چنین‌چیزی غیر ممکن است، اقتصاددان‌ها حالا به آن به چشم نوعی رتبه‌بندی نگاه می‌کنند؛ ما می‌توانیم بگوییم موز برای کسی نفع بیشتری نسبت به سیب دارد، چون تصمیم او را به چشم می‌بینیم؛ اما نمی‌توانیم بگوییم این نفع در حالت عینی و واقعی چه میزان است.

می‌توانید قسمت قبل را از اینجا و قسمت بعد را از اینجا دنبال کنید.

| نویسنده: بنیامین رضایی |